Hızır kimdir ( Alevilikte Xızır )
Xızır : Zazaki ; Xızır o Qhal (Yaşlı Xızır)
alevilikte ve alevi deyişlerinde xızır isminin bu kadar çok geçmesinin Nedenini merak ederek araştırmaya başladım ,
özellikle memleketim olan vartoda xızırın ismi geçen birçok olması benim araştırmam için ilk neden oldu ..
Alevi yaşlılarımızla konuşup bir muhabete daldık ,
bana xızırın her ihtiyacımızda yardımımıza koşan birisi olduğunu söylediler , sadece dara düştüğümüzde
ondan yardım istememiz yeterliymiş, yaşlılarımız kimi zaman rüyasında kimi zaman ise
karşısında xızırın kendilerine yardım ettiğine tanık olmuşlar.
Xızır Genelde Yaşlı Bir adam kılığına girermiş , ve genelde onu boz atıyla görürlermiş
Bununla ilgili Vartoda Şöyle bir hikaye geçiyor ;
sunni birisi tipinin ortasında erzurumdan vartoya köyüne geliyormuş , bu adam yolunu kaybetmiş ve aklına
ilk gelen alevilerin xızır ı olmuş , sunni adam xızırın adını anarak xızırdan yardım istemiş
birden boz atlı yaşlı bir adam belirmiş (İşte o Xızır o Qhal ‘dır) ve ona atının ayak izlerini takip etmesini ,
onu köyüne götüreceğini söylemiş. ancak bunun karşılığına sunni adamdan kendisine adak adamasını istemiş
e tabi sunni adam izi takip etmiş ve köyüne gitmiş , alevilerin xızırını kandırdım demiş , adak adamayı
reddetmiş. ertesi gün davarına ot vermeye gidince
davarının öldüğünü görmüş , adam xızırı dinlemediğine çok pişman olmuş.
Not = Yukarıda anlattığım hikayenin ve muhabetin nesiller boyunca anlatımı Kürtcenin Zazaki lehçesinde geçmiştir
benim tarafımdan türkçeye çevrilmiştir. Bana Kalırsa Xızır Kavramı , içinde inanılmaz derecede Kürdi öğeler barındırıyor.
Varto Lolan Aşireti 